An einem kleinen rheinischen Amtsgericht wird ein kurioser Fall verhandelt.

Der Sachverhalt ist klar, die Begleitumstände dagegen sind höchst sonderbar. Und sonderbar ist auch, dass die Presse kein Interesse an diesem Prozess zeigt. Angeklagt sind zwei Handwerker, Vater und Sohn, äußerst eigenwillige Gesellen. Sie tischlern nicht nur, sie denken auch, und sie sind von einer geradezu provozierenden Unabhängigkeit. Sie wurden ertappt, als sie – seelenruhig ihre Zigaretten rauchend – mit großer Genugtuung einen brennenden Jeep der Bundeswehr betrachteten, den sie offenbar vorher präpariert und in Brand gesteckt hatten. Der Prozess könnte also Schlagzeilen machen, wird aber – vermutlich im Staatsinteresse – klein gehalten. Das Geschehen im Gerichtssaal trägt familiäre Züge. Man bleibt unter sich, und so wird die Verhandlung zu einer Art intimer Sozialpsychologie der kleinen Stadt. In der ironischen, oft zärtlich genauen Darstellung der Figuren zeigen sich die Eigentümlichkeiten von Heinrich Bölls Erzählweise. Etwas, das als Aufruhr gemeint ist, trägt Züge der Idylle. Eine Akt, der darauf zielt, gesellschaftliche Konventionen zu sprengen, wird in die soziale Form eines liebenswürdigen Kleinstadtprozesses gebannt. Dieser Widerspruch ist das Thema von »Ende einer Dienstfahrt«.

Informieren Sie sich auch über das größte editorische Unternehmen in der Geschichte des Verlags Kiepenheuer & Witsch: Heinrich Böll, Werke 1 – 27 Kölner Ausgabe

حقایق روشن است، اما شرایط اطراف بسیار عجیب است. و همچنین عجیب است که مطبوعات هیچ علاقه ای به این روند نشان نمی دهند. دو صنعتگر، پدر و پسر، همکارهای بسیار سرسخت، متهم هستند. آنها فقط نجاری نمی کنند، بلکه فکر می کنند و استقلال تقریباً تحریک آمیزی دارند. آنها در حالی که با رضایت کامل به یک جیپ در حال سوختن بوندسوره نگاه می کردند که ظاهراً قبلاً آن را آماده کرده و آتش زده بودند، در حالی که با آرامش سیگار خود را دود می کردند، دستگیر شدند. محاکمه می تواند سرفصل خبرها باشد، اما کوچک نگه داشته خواهد شد – احتمالاً به نفع ایالت. اتفاقاتی که در دادگاه می افتد ویژگی های خانوادگی دارد. مردم به خودشان می مانند و بنابراین مذاکره به نوعی روانشناسی اجتماعی صمیمی شهر کوچک تبدیل می شود. تصویر کنایه آمیز و اغلب دقیق شخصیت ها، ویژگی های سبک روایت هاینریش بل را آشکار می کند. چیزی که به‌عنوان آشفتگی در نظر گرفته می‌شود، دارای عناصر بت است. عملی که هدف آن شکستن قراردادهای اجتماعی است، در شکل اجتماعی یک فرآیند شهر کوچک دوستانه به تصویر کشیده می شود. این تناقض مضمون «پایان یک سفر کاری» است.