در دنیای پرشتاب امروز، بسیاری از افراد در جستجوی معنا و هدف در زندگی خود هستند. کتاب Ikigai نوشته هکتور گارسیا و فرانچسک میرالس، با معرفی مفهومی ژاپنی به نام “ایکایگای”، راهی برای یافتن این معنا و هدف ارائه می‌دهد.
این کتاب که به سرعت به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های جهان تبدیل شده است، راز طول عمر و شادکامی ساکنین اوکیناوا، منطقه‌ای در ژاپن با بیشترین تعداد افراد بالای صد سال، را با مفهوم Ikigai مرتبط می‌داند. در این مقاله، به نقد و بررسی کتاب Ikigai می‌پردازیم و درس‌های کلیدی آن را برای شما شرح می‌دهیم.
مفهوم Ikigai چیست؟
ریشه لغوی و معنای Ikigai
Ikigai یک واژه ژاپنی است که از ترکیب دو واژه “Iki” به معنای “زندگی” و “gai” به معنای “ارزش” تشکیل شده است. به طور خلاصه، Ikigai به معنای “آنچه که به زندگی شما ارزش می‌دهد” یا “دلیل برخاستن شما از خواب هر روز صبح” است. در زبان‌های دیگر، معادل‌هایی برای Ikigai وجود دارد، به طور مثال در زبان فرانسوی از عبارت “raison d’être” به معنای “دلیل وجودی” استفاده می‌شود.
Ikigai به عنوان نقطه تلاقی شور و شوق، استعداد، نیاز دنیا و درآمد
در کتاب Ikigai، این مفهوم به عنوان نقطه تلاقی چهار دایره اصلی معرفی می‌شود:
- شور و شوق: آنچه که شما را به وجد می‌آورد و از انجام آن لذت می‌برید.
- استعداد: آنچه که در آن مهارت دارید و به خوبی از عهده آن بر می‌آیید.
- نیاز دنیا: آنچه که دنیا به آن نیاز دارد و شما می‌توانید در آن زمینه مفید باشید.
- درآمد: آنچه که می‌توانید از طریق آن امرار معاش کنید.
Ikigai در مرکز این چهار دایره قرار دارد و زمانی که شما کاری را انجام می‌دهید که هر چهار مورد را شامل شود، به Ikigai خود دست یافته‌اید. به طور مثال، فردی که به آشپزی علاقه دارد، در آن مهارت دارد، می‌تواند با آشپزی نیاز مردم به غذای سالم را برطرف کند و از طریق آن کسب درآمد کند، Ikigai خود را در آشپزی یافته است.
نمودار Ikigai به شما کمک می‌کند تا با شناسایی این چهار مورد در زندگی خود، به Ikigai خود نزدیک‌تر شوید.
درس‌های کلیدی کتاب Ikigai
راز طول عمر ساکنین اوکیناوا
کتاب Ikigai با معرفی جزیره اوکیناوا در ژاپن، به عنوان منطقه‌ای با بیشترین تعداد افراد بالای صد سال، به بررسی عوامل موثر در طول عمر ساکنین این منطقه می‌پردازد. در حالی که عوامل ژنتیکی و محیطی نقش مهمی در طول عمر دارند، نویسندگان کتاب معتقدند که Ikigai یکی از مهمترین عوامل طول عمر و شادکامی ساکنین اوکیناوا است.
ساکنین اوکیناوا با داشتن Ikigai، هدفی برای زندگی خود دارند و هر روز صبح با انگیزه از خواب بیدار می‌شوند. آنها در فعالیت‌های اجتماعی شرکت می‌کنند، رژیم غذایی سالمی دارند، به طور منظم ورزش می‌کنند و استرس کمی را تجربه می‌کنند.
یافتن Ikigai خود
کتاب Ikigai راهکارهای عملی برای یافتن Ikigai ارائه می‌دهد. نویسندگان کتاب معتقدند که یافتن Ikigai یک شبه اتفاق نمی‌افتد و نیازمند خودشناسی، تلاش و صبر است.
برخی از راهکارهای پیشنهادی کتاب برای یافتن Ikigai عبارتند از:
- شناسایی شور و شوق خود: به فعالیت‌هایی که از انجام آنها لذت می‌برید و شما را به وجد می‌آورند، توجه کنید.
- کشف استعدادهای خود: در چه زمینه‌هایی مهارت دارید؟ چه کاری را به خوبی انجام می‌دهید؟
- شناسایی نیازهای دنیا: به مشکلات و نیازهای اطرافتان توجه کنید. چگونه می‌توانید به حل این مشکلات کمک کنید؟
- یافتن راهی برای کسب درآمد از طریق شور و شوق و استعداد خود: چگونه می‌توانید از کاری که دوست دارید و در آن مهارت دارید، کسب درآمد کنید؟
کتاب Ikigai همچنین تمرینات و سوالاتی را برای یافتن Ikigai مطرح می‌کند. به طور مثال، از شما خواسته می‌شود تا لیستی از ده فعالیتی که از انجام آنها لذت می‌برید، تهیه کنید. یا به این سوال پاسخ دهید که “اگر مجبور نبودید برای پول کار کنید، چه کاری انجام می‌دادید؟”
زندگی با Ikigai
کتاب Ikigai اصول دهگانه‌ای را برای زندگی با Ikigai و داشتن زندگی شاد و هدفمند ارائه می‌دهد. برخی از این اصول عبارتند از:
- فعال بمانید، هرگز بازنشسته نشوید: حتی پس از بازنشستگی، فعالیت‌های مورد علاقه خود را ادامه دهید و در جامعه نقش فعالی داشته باشید.
- آهسته‌تر زندگی کنید: از لحظات زندگی خود لذت ببرید و در کارهای روزمره عجله نکنید.
- شکم خود را کاملا سیر نکنید: رژیم غذایی سالمی داشته باشید و از پر خوری پرهیز کنید.
- خود را با دوستان خوب احاطه کنید: روابط اجتماعی قوی با دوستان و خانواده داشته باشید.
- برای تولد بعدی خود آماده باشید: با ورزش منظم و رژیم غذایی سالم، بدن و ذهن خود را برای زندگی طولانی و سالم آماده کنید.
- لبخند بزنید و قدردان باشید: نگرش مثبت به زندگی داشته باشید و برای چیزهایی که دارید شکرگزار باشید.
- به لحظه حال بازگردید: در لحظه حال زندگی کنید و از نگرانی درباره گذشته یا آینده پرهیز کنید.
- از Ikigai خود پیروی کنید: کاری را که دوست دارید و به آن معنا می‌دهید انجام دهید.
یکی دیگر از مفاهیم مهمی که در کتاب Ikigai به آن پرداخته شده است، “جریان” (flow) است. جریان به حالتی گفته می‌شود که شما به طور کامل در یک فعالیت غرق شده‌اید و زمان و مکان را فراموش می‌کنید. نویسندگان کتاب معتقدند که تجربه جریان در فعالیت‌های روزمره، یکی از مهمترین عوامل شادکامی و رضایت از زندگی است.
نقد و بررسی کتاب Ikigai
نقاط قوت کتاب
- ارائه مفهومی الهام‌بخش برای زندگی هدفمند: کتاب Ikigai با معرفی مفهوم Ikigai، چشم‌اندازی جدید برای یافتن معنا و هدف در زندگی ارائه می‌دهد و به خوانندگان کمک می‌کند تا به دنبال شور و شوق واقعی خود باشند.
- سبک نگارش ساده و روان: کتاب Ikigai با زبانی ساده و روان نوشته شده است و برای تمام افراد، حتی کسانی که با فرهنگ ژاپنی آشنایی ندارند، قابل فهم است.
- استفاده از مثال‌های واقعی و داستان‌های جذاب: نویسندگان کتاب از مثال‌های واقعی و داستان‌های جذاب برای تشریح مفهوم Ikigai و اصول آن استفاده کرده‌اند که به خوانندگان کمک می‌کند تا با این مفهوم بهتر ارتباط برقرار کنند.
- ارائه راهکارهای عملی برای یافتن Ikigai: کتاب Ikigai فقط به معرفی مفهوم Ikigai بسنده نمی‌کند، بلکه راهکارهای عملی و تمریناتی را برای یافتن Ikigai ارائه می‌دهد.
نقاط ضعف کتاب
- عدم پرداختن عمیق به چالش‌های یافتن Ikigai: اگرچه کتاب Ikigai راهکارهایی برای یافتن Ikigai ارائه می‌دهد، اما به چالش‌های موجود در این مسیر به طور کامل نمی‌پردازد. به طور مثال، به این مسئله که گاهی اوقات یافتن کاری که هر چهار دایره Ikigai را شامل شود، بسیار دشوار است، به طور کافی پرداخته نشده است.
- ساده‌سازی بیش از حد مفهوم Ikigai: برخی از منتقدان معتقدند که کتاب Ikigai مفهوم Ikigai را بیش از حد ساده کرده است و به پیچیدگی‌های این مفهوم به طور کامل نمی‌پردازد.
- تمرکز زیاد بر روی فرهنگ ژاپنی: اگرچه مفهوم Ikigai ریشه در فرهنگ ژاپنی دارد، اما برخی از منتقدان معتقدند که کتاب Ikigai بیش از حد بر روی فرهنگ ژاپنی تمرکز کرده است و به کاربرد این مفهوم در فرهنگ‌های دیگر به طور کافی نمی‌پردازد.
تاثیر کتاب Ikigai بر زندگی من
به شخصه، خواندن کتاب Ikigai تاثیر زیادی بر نگرش من به زندگی داشت. این کتاب به من کمک کرد تا به دنبال شور و شوق واقعی خود بگردم و برای یافتن Ikigai خود تلاش کنم. پس از خواندن این کتاب، تغییراتی در زندگی خود ایجاد کردم، به طور مثال، به دنبال یادگیری مهارت‌های جدید رفتم و سعی کردم در فعالیت‌هایی شرکت کنم که به آنها علاقه داشتم. اگرچه هنوز در مسیر یافتن Ikigai خود هستم، اما مطمئن هستم که با ادامه این مسیر، به زندگی شادتر و هدفمندتری دست خواهم یافت.
نتیجه‌گیری
کتاب Ikigai با معرفی مفهوم Ikigai و ارائه راهکارهایی برای یافتن آن، به خوانندگان کمک می‌کند تا به دنبال معنا و هدف در زندگی خود باشند. این کتاب با سبک نگارش ساده و روان و استفاده از مثال‌های واقعی، برای تمام افراد قابل فهم است. اگرچه این کتاب نقاط ضعفی نیز دارد، اما می‌تواند منبع الهام‌بخشی برای کسانی باشد که به دنبال زندگی شادتر و هدفمندتری هستند.
