یادگیری صحیح تلفظ کلمات که به آن فونتیک زبان انگلیسی گفته می‌شود، نقش مهمی در فهم و برقراری ارتباط مؤثر دارد. در این مقاله به آموزش فونتیک و تلفظ صحیح زبان انگلیسی می‌پردازیم تا شما را با اصول و تکنیک‌های فونتیک آشنا کنیم و تا بتوانید با اعتماد به نفس بیشتری به انگلیسی صحبت کنید. همراه ما باشید.
فونتیک چیست؟
فونتیک یا آواشناسی، مطالعه صداهای گفتاری و تولید فیزیولوژیکی و کیفیت آکوستیک آنها است. این علم به پیکربندی دستگاه صوتی مورد استفاده برای تولید صداهای گفتاری (آواشناسی بیانی)، ویژگی‌های آکوستیک صداهای گفتاری (آواشناسی آکوستیک)، و نحوه ترکیب صداها به منظور ساخت هجاها، کلمات و جملات (آواشناسی زبانی) می‌پردازد.
آشنایی با الفبای فونتیک بین‌المللی (IPA)
الفبای فونتیک بین‌المللی (IPA) یک سیستم استاندارد برای نمایش صداهای گفتاری در زبان‌ها است که توسط انجمن فونتیک بین‌المللی ایجاد شده است. این الفبا با هدف فراهم کردن روشی واحد برای توصیف دقیق تلفظ صداها در زبان‌های مختلف طراحی شده است.
IPA شامل نمادهای خاصی است که هر کدام به یک صدای بخصوص اشاره دارند و از این رو به محققان، زبان آموزان، معلمان و دیگران امکان می‌دهد تا تلفظ دقیق کلمات را در زبان‌های متفاوت بدون توجه به لهجه یا گویش فهمیده و آموزش دهند. این الفبا به ویژه در مطالعات زبان شناسی، آموزش زبان‌های خارجی و دیگر حوزه‌های مرتبط به کار می‌رود. در ادامه آموزش فونتیک زبان انگلیسی شما را علائم فونتیک آشنا می‌کنیم.
آموزش الفبای فونتیک زبان انگلیسی
الفبای فونتیک انگلیسی که معمولاً با استفاده ازIPA نمایش داده می‌شود، یک سیستم استاندارد برای نوشتن تلفظ دقیق کلمات در زبان انگلیسی است. این سیستم شامل نمادهای خاصی است که هر یک صدای معینی در زبان انگلیسی را نمایش می‌دهند.
مؤلفه‌های اصلی الفبای فونتیک انگلیسی
- مصوت‌ها (Vowels): نمادهای مختلف برای مصوت‌های کوتاه، بلند و دوگانه (دیفتونگ‌ها)
- صامت‌ها (Consonants): نمادهایی برای صامت‌های بی‌صدا و باصدا وجود دارد که هر کدام تفاوت‌هایی در محل تولید و نحوه تولید صدا دارند.
نمونه‌هایی از نمادهای IPA برای انگلیسی
- /p/ برای صدای “p” در “pin”
- /θ/ برای صدای “th” در “think”
- /ʃ/ برای صدای “sh” در “ship”
- /æ/ برای صدای “a” در “cat”
- /iː/ برای صدای “ee” در “see”
- /əʊ/ برای صدای “o” در “go”
جدول کامل این نمادها را در زیر داریم:
این علائم به طور وسیع در متون آموزشی، دیکشنری‌ها و مطالعات زبان شناختی برای آموزش فونتیک تلفظ انگلیسی استفاده می‌شوند. استفاده از IPA می‌تواند به زبان‌آموزان کمک کند تا به درک بهتر و دقیق‌تری از تلفظ‌ها در زبان انگلیسی دست یابند.
صامت‌ها در فونتیک انگلیسی
در فونتیک انگلیسی صامت‌ها (consonants) دسته‌ای از حروف هستند که صدای آنها با محدودیت یا بسته شدن جریان هوا در بخشی از مسیر تنفسی تولید می‌شود. این محدودیت می‌تواند در لب‌ها، دندان‌ها، کام یا گلو رخ دهد. صامت‌ها نقش مهمی در تلفظ و ساختار کلمات در زبان انگلیسی دارند.
انواع صامت‌ها بر اساس نحوه تولید
- انفجاری (Plosives): هوا به طور کامل مسدود و سپس با یک انفجار آزاد می‌شود. مانند /p/, /b/, /t/, /d/, /k/, /g/)
- سایشی (Fricatives) : هوا از میان شکاف باریکی عبور می‌کند و صدایی سایشی ایجاد می‌شود مانند /f/, /v/, /s/, /z/, /ʃ/, /ʒ/, /θ/, /ð/
- انسایشی (Affricates) : ترکیبی از صدای انفجاری و سایشی، ابتدا مسدود شده و سپس با سایش آزاد می‌شود .مانند /tʃ/ در “chop” و /dʒ/ در “judge”
- دماغی (Nasals): هوا از طریق بینی خارج می‌شود. مانند /m/, /n/, /ŋ/
- ضربه‌ای (Taps or Flaps): یک بخش سریعاً به نقطه‌ای در دهان ضربه می‌زند .مانند صدای ضربه‌ای آمریکایی /ɾ/ در “better”
- تقریبی (Approximants): جریان هوا با مانع کمتری نسبت به سایشی‌ها عبور می‌کند و صدایی شبیه به مصوت ایجاد می‌کند. مانند /w/, /l/, /r/, /j/
مصوت‌ها در فونتیک انگلیسی
مصوت‌ها (vowels) حروفی هستند که بدون هر گونه مانع قابل توجه در جریان هوای تنفسی تولید می‌شوند. مصوت‌ها در قلب هر سیلاب قرار دارند و نقش اساسی در کلمات و تلفظ آنها ایفا می‌کنند. مشخصه‌های مختلفی مانند بلندی، کوتاهی و موقعیت زبان در دهان تعیین کننده نوع مصوت هستند.
انواع مصوت‌ها در زبان انگلیسی
- مصوت‌های بلند: مانند /iː/ در “beet”،/aɪ/ در”bite”،/uː/ در”boot”،/ɔɪ/ در “boy” و /ɑː/ در “father”
- مصوت‌های کوتاه: مانند /ɪ/ در”bit”،/ɛ/ در”bet”،/æ/ در “bat”،/ʌ/ در “but”و /ʊ/ در “book”
- دیفتونگ‌ها: ترکیبی از دو مصوت که در یک سیلاب تولید می‌شوند، مانند /aɪ/ در “like”،/oʊ/ در “no”و /eɪ/ در “day”
- مصوت‌های مرکزی: مانند /ə/ (schwa) که در بسیاری از سیلاب‌های بی‌تأکید به کار می‌رود، مثل اولین صدای “about” و آخرین صدای “sofa”
قوانین و نکات مهم در تلفظ فونتیک
تلفظ فونتیک زبان انگلیسی دارای قواعد و نکاتی است که می‌تواند به فهم بهتر و دقیق‌تر آنها کمک کند. در ادامه به چند مورد از این قوانین و نکات اشاره می‌کنم:
تلفظ مصوت‌ها
- تفاوت بین مصوت‌های بلند و کوتاه: زبان انگلیسی مصوت‌های بلند و کوتاه وجود دارند که تلفظ آنها تأثیر مهمی در معنای کلمه دارد. مثلاً “ship” (کشتی) با مصوت کوتاه /ɪ/ و “sheep” (گوسفند) با مصوت بلند /iː/ تلفظ می‌شود.
- استفاده از schwa (/ə/): این صدا که در کلمات بی‌تأکید یافت می‌شود، یکی از رایج‌ترین صداها در انگلیسی است و باید در تلفظ آن دقت کرد.
تلفظ صامت‌ها
- تفاوت‌های صامت‌های باصدا و بی‌صدا: تمایز بین صامت‌های باصدا و بی‌صدا مهم است، مانند /s/ در “sip” و /z/ در “zip”
- صامت‌های دماغی: تلفظ صامت‌های/m/, /n/ و /ŋ/ باید به گونه‌ای باشد که هوا از بینی خارج شود.
استرس و ریتم
تلفظ درست استرس کلمات و جملات که می‌تواند معنی را تغییر دهد. مثلاً تأکید بر روی کلمه‌های مختلف در جمله می‌تواند نشان دهنده سؤال یا بیان عادی باشد.
ریتم زبان انگلیسی معمولاً مبتنی بر واحدهای زمانی مساوی است و برخی کلمات بیشتر تأکید می‌یابند در حالی که برخی دیگر کم‌تر.
لینکینگ (Linking)
وقتی کلماتی در جملات به هم متصل می‌شوند، اغلب برای جریان طبیعی‌تر صداها به هم پیوسته تلفظ می‌شوند، مانند “go on” که به صورت “gwan” شنیده می‌شود.
اختصارات و تحویل‌ها
در گفتار روزمره بسیاری از کلمات و عبارات به صورت مختصر تلفظ می‌شوند، مانند “going to” که به “gonna” تبدیل می‌شود.
اشتباهات رایج در تلفظ فونتیک انگلیسی
اشتباهات متداول در تلفظ فونتیک انگلیسی می‌تواند بسته به زبان مادری فرد متفاوت باشد، اما برخی از این خطاها در میان زبان آموزان فارسی زبان شایع‌تر هستند. اکنون بیایید به چند نمونه از این اشتباهات بپردازیم:
- تفاوت بین صداهای بلند و کوتاه مصوت‌ها
زبان‌آموزان ممکن است در تمایز قائل شدن بین مصوت‌های بلند و کوتاه مانند /iː/ در “sheep” و /ɪ/ در “ship” دچار مشکل شوند.
- تلفظ صامت‌های بی‌صدا و باصدا
تفاوت بین صامت‌های بی‌صدا و باصدا مثل /s/ در “sip” و /z/ در “zip” گاهی اوقات نادیده گرفته می‌شود.
- تلفظ th
- صدای /θ/ (بی‌صدا) در “think” و /ð/ (باصدا) در “that” برای بسیاری از فارسی زبانان دشوار است و ممکن است به جای آنها صدای ت یا د تلفظ شود.
- صداهای /v/ و /w/
اغلب فارسی زبانان در تفاوت قائل شدن بین صداهای /v/ و /w/ مشکل دارند، زیرا در زبان فارسی صدای /w/ وجود ندارد.
- تلفظ صدای /r/
صدای /r/ در انگلیسی آمریکایی به شکل مجهول تلفظ می‌شود که متفاوت با تلفظ رول شده /r/ در بسیاری از زبان‌های دیگر است.
- لینکینگ و اتصال صداها
مشکل در اتصال صحیح کلمات در جمله که می‌تواند روی جریان و طبیعی بودن گفتار تأثیر بگذارد، مانند “go on” که باید بیشتر شبیه “gon” تلفظ شود.
- تلفظ دیفتونگ‌ها
دیفتونگ‌ها مانند /aɪ/ در “like” و /oʊ/ در “no”، گاهی اوقات به صورت دو مصوت جدا تلفظ می‌شوند که این امر باعث تلفظ نادرست می‌شود.
- استفاده از schwa (/ə/)
بسیاری از زبان‌آموزان در استفاده از صدای schwa در کلمات بی‌تأکید مانند آخرین صدای”banana” دشواری دارند.
این اشتباهات رایج می‌تواند با تمرین مداوم، گوش دادن به صحبت‌های بومی زبانان و دریافت بازخورد از معلمان یا سخنرانان بومی بهبود یابد.
جدول کامل تمام نشانه های فونتیک با لحجه امریکن
| مثال‌ها | نوع صدا | نشانه فونتیک |
| see, beet | مصوت «ای» کشیده | /iː/ |
| sit, bit | مصوت «ای» کوتاه | /ɪ/ |
| bed, led | مصوت «اِ» کوتاه | /e/ |
| cat, bat | مصوت «اَ» | /æ/ |
| father, car | مصوت «آ» | /ɑː/ |
| pot, lot | مصوت «آ» کوتاه | /ɒ/ |
| saw, call | مصوت «آ» کشیده | /ɔː/ |
| good, foot | مصوت «او» کوتاه | /ʊ/ |
| blue, food | مصوت «او» کشیده | /uː/ |
| about, sofa | مصوت صدایی بسیار کوتاه مابین «اَ» و «اِ» که به آن «شوا» می‌گویند | /ə/ |
| make, lake | دیفتونگ «اِی» | /eɪ/ |
| high, lie | دیفتونگ «آی» | /aɪ/ |
| no, go | دیفتونگ «اُو» | /oʊ/ |
| now, out | دیفتونگ «اَو» | /aʊ/ |
| near, here | دیفتونگ «ایِ» | /ɪə/ |
| air, care | دیفتونگ «اِی» کوتاه | /eə/ |
| pin, top | صامت «پ» | /p/ |
| bin, lab | صامت «ب» | /b/ |
| two), bat | صامت «ت» | /t/ |
| do, sad | صامت «د» | /d/ |
| cat, back | صامت «ک» | /k/ |
| get, bag | صامت «گ» یا «ج» | /g/ |
| fine, leaf | صامت «ف» | /f/ |
| vine, leave | صامت «و» طوری که دندان‌ها روی لب پایین فشرده می‌شوند | /v/ |
| what, where | صامت «و» با لب‌های غنچه شده | /w/ |
| thing, bath | صامت صدایی مشابه «ث» که از میان نوک زبان و دندان‌های بالایی تولید می‌شود. | /θ/ |
| this, smooth | صامت صدایی مشابه «ذ» عربی که از میان نوک زبان و دندان‌های بالایی تولید می‌شود. | /ð/ |
| see, pass | صامت «س» | /s/ |
| zoo, has | صامت «ز» | /z/ |
| she, crash | صامت «ش» | /ʃ/ |
| measure, vision | صامت «ژ» | /ʒ/ |
| man, time | صامت «م» | /m/ |
| no, ten | صامت «ن» | /n/ |
| sing, long | صامت «ن» خفیف بدون صدای «گ» | /ŋ/ |
| light, feel | صامت «ل» | /l/ |
| red, car | صامت «ر» | /r/ |
| hot, help | صامت «ه» | /h/ |
نتیجه گیری
در پایان باید بگوییم آشنایی با الفبای فونتیک بین‌المللی (IPA) و تسلط بر قواعد و نکات مربوط به تلفظ صامت‌ها و مصوت‌ها در زبان انگلیسی می‌تواند به شما کمک کند تا دقت و روانی تلفظ خود را بهبود بخشید. شناخت اشتباهات رایج و تمرین مستمر برای رفع آنها گام‌های موثری در جهت فراگیری صحیح و حرفه‌ای زبان انگلیسی است.
